ارائه مدل موجودی برای اقلام زوال پذیر با در نظر گرفتن تأخیر مجاز در پرداخت، تقاضای احتمالی و زمان تدارک مثبت

یکی از جریان های مهم در زنجیره تأمین جریان فیزیکی مواد (موجودی ها) است که حجم عظیم سرمایه درگیر را به خود اختصاص می دهد. جهت کنترل موجودی ارائه مدل های مناسب و کارآمد می تواند مفید واقع شود. در اکثر مدل های موجودی فرض می شود که اقلام برای مدت نامحدود قابل نگهداری است. در حالی که بسیاری از کالاها از این قاعده تبعیت نمی کنند. کالاهای زیادی مانند میوه ها، سبزیجات، گوشت، مواد غذایی، ادکلن، الکل، بنزین، مواد رادیواکتیویته، فیلم های عکاسی و بسیاری دیگر از کالاها موجود ند که با گذشت زمان از نظر کیفی یا کمی دچار زوال خواهند شد. در صورتی که نرخ زوال این گونه اقلام ناچیز باشد، می توان از آن صرف نظر نمود. اما در بسیاری از این کالاها این نرخ قابل چشم پوشی نمی باشد. لذا باید زایل شدن این گونه کالاها در مدل های مربوط به آن لحاظ گردد. از طرف دیگر با توجه به ماهیت مستقل اجزای تشکیل دهنده زنجیره تأمین، اگرچه رویکرد کاملا یکپارچه ممکن است منجر به عملکرد بهینه سیستم شود، اما همواره مطلوب ترین گزینه تمامی اعضای سیستم نیست. بنابراین اعضای مستقل زنجیره تأمین معمولا به دنبال بهینه کردن اهداف خود می باشند نه اهداف سیستم موجود. لذا یکی از نکات کلیدی در مدیریت زنجیره تأمین ایجاد مکانیزم هایی است که بتواند اهداف اعضای مستقل زنجیره تأمین را هم راستا نماید و تصمیمات و فعالیت های آنها را به گونه ای هماهنگ کند که عملکرد سیستم بهینه شود. با توجه به این که در حوزه مدل های موجودی اقلام زوال پذیر مدلی با تقاضای تصادفی، طول مدت تدارک غیرصفر و به کارگیری تأخیر مجاز در پرداخت به عنوان مکانیزم تشویقی جهت همکاری در زنجیره تأمین، مشاهده نشده است و با عنایت به کاربردی بودن این موضوع، در این تحقیق به ارائه مدل موجودی با در نظر گرفتن تأخیر مجاز در پرداخت، تقاضای تصادفی پوآسون و طول مدت تدارک مثبت پرداخته شده است. در مدل مورد نظر خط مشی موجودی پایه اصلاح شده به کار گرفته شد و کمبود به صورت پس افت فرض گردید. با الهام از رویکرد استفاده شده توسط axs?ter (1990) که جهت تحلیل مدل موجودی اقلام غیرزوال پذیر با تقاضای تصادفی پوآسون استفاده شده است، به ایجاد مدل مورد نظر پرداخته شد. به علاوه در این تحقیق تقاضاها به صورت بسته های مجزا در نظر گرفته شد و هزینه غرامت کسر از کالا که در تحقیقات کمی مورد توجه قرار گرفت در ایجاد مدل لحاظ شد. سپس جهت دستیابی به جواب بهینه با استفاده از خواص بهینگی تابع هدف، حد بالایی برای متغیر تصمیم ارائه و الگوریتمی برای یافتن جواب بهینه معرفی گردید. علاوه بر ارائه مثال عددی و تحلیل حساسیت بر روی پارامترهای مدل، نتایج آن با مدل مشابه که برای اقلام غیرزوال پذیر ایجاد شده بود، مقایسه گشت. مقایسات نشان می دهد که زوال پذیری اقلام به شکل قابل توجهی سود را کاهش می دهد. به علاوه نتایج عددی نشان می دهد که جهت همگام کردن خرده فروش، دوره اعتبار باید به اندازه کافی بزرگ باشد یا سیاست های تلفیقی مورد استفاده قرار گیرد.